เมนู

กัณฑกสิกขาบทที่ 10


ในสิกขาบทที่ 10 มีวินิจฉัยดังนี้ :-

[แก้อรรถบางปาฐะในสิกขาบทที่ 10]


สองบทว่า ทิฏฺฐิคตํ อุปฺปนฺนํ คือ สมณุทเทสแม้นี้ เมื่อถลำลง
ไปโดยไม่แยบคาย ก็เกิดความเห็นผิดขึ้นมา เหมือนอริฎฐภิกษุฉะนั้น.
นาสนะที่ตรัสไว้ในคำว่า นาเสตุ นี้ มี 3 อย่างคือ สังวาสนาสนะ 1
ลิงคนาสนะ 1 ทัณฑกรรมนาสนะ 1. บรรดานาสนะ 3 อย่างนั้น การยกวัตร
ในเพราะไม่เห็นอาบัติเป็นต้น ชื่อว่า สังวาสนาสนะ. นาสนะนี้ว่า สามเณร
ผู้ประทุษร้าย (นางภิกษุณี) สงฆ์พึงให้นาสนะเสีย, เธอทั้งหลายพึงให้นาสนะ
เมตติยาภิกษุณีเสีย ชื่อว่า ลิงคนาสนะ. นาสนะนี้ว่า แน่ะอาวุโส สมณุทเทส
เธออย่าอ้างพระผู้มีพระภาคเจ้านั้นว่า เป็นพระศาสดาของเธอตั้งแต่วันนี้ไป
ชื่อว่า ทัณฑกรรมนาสนะ. ทัณฑกรรมนาสนะนี้ ทรงประสงค์เอาในสิกขาบท
นี้ . เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงได้ตรัสว่า เอวญฺจ ภิกฺขเว
นาเสตพฺโพ ฯเปฯ จร ปิเร วินสฺส
เป็นต้น.
บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า จร แปลว่า เธอจงหลีกไปเสีย.
บทว่า ปิเร แปลว่า แน่ะเจ้าคนอื่น คือเจ้าผู้มีใช่พวกเรา.
บทว่า วินสฺส ความว่า เจ้าจงฉิบหายเสีย คือ จงไปในที่ซึ่งพวก
เราจะไม่เห็นเจ้า.
บทว่า อุปลาปฺเปยฺย แปลว่า พึงสงเคราะห์.

บทว่า อุปฏฺฐาเปยฺย คือ พึงให้สมณุทเทสนั้นทำการบำรุงตน.
บทที่เหลือพร้อมทั้งสมุฏฐานเป็นต้น พึงทราบโดยนัยดังกล่าวแล้วในอริฏฐ-
สิกขาบทนั้นนั่นแล.
กัณฑกสิกขาบทที่ 10 จบ
สัปปาณวรรคที่ 7 จบบริบูรณ์
ตามวรรณนานุกรม

หัวข้อประจำเรื่อง


1. สัญจิจจปาณสิกขาบท ว่าด้วยแกล้งฆ่าสัตว์
2. สัปปาณกสิกขาบท ว่าด้วยบริโภคน้ำมีตัวสัตว์
3. อุกโกฏนสิกขาบท ว่าด้วยฟื้นอธิกรณ์
4. ทุฏฐุลลฺสิกขาบท ว่าด้วยปิดอาบัติชั่วหยาบ
5. อูนวีสติวัสสสิกขาบท ว่าด้วยอุปสมบทกุลบุตรมีอายุ
หย่อน 20 ปี
6. เถยยสัตถสิกขาบท ว่าด้วยเดินทางร่วมกับพ่อค้าผู้
เป็นโจร
7. สํวิธานสิกขาบท ว่าด้วยชักชวนมาตุคามเดินทาง
สายเดียวกัน
8. อริฏฐสิกขาบท ว่าด้วยพระอริฎฐะ
9. อุกขิตตสัมโภคสิกขาบท ว่าด้วยการคบหากับภิกษุผู้ถูก
สงฆ์ยกวัตร
10. กัณฑกสิกขาบท ว่าด้วยสมณุทเทสชื่อกันฑกะ